Chłapowski Józef (1852–1915), działacz społeczny. Syn Stanisława i Henryki z Morawskich, ur. 10 XI w Czerwonej Wsi w pow. kościańskim. Ukończył studia górnicze we Freibergu pod Dreznem, ale zły stan zdrowia zmusił go do porzucenia górnictwa i zajęcia się rolnictwem. Nabył więc Żegocin w pow. pleszewskim; w r. 1880 poślubił Teofilę z ks. Woronieckich. Żegocin zasłynął później wyborową hodowlą inwentarza, uprawą i kulturalnymi urządzeniami dla pracowników. Ch. rozpoczął pracę społeczną w Towarzystwie Rolniczym pow. pleszewskiego, założył Kółko włościańskie w Żegocinie, którym się zajmował bardzo pilnie, a niebawem został wice-patronem, tj. opiekunem kółek włościańskich w powiecie. Po śmierci jedynego syna poświęcił się pracy społecznej całkowicie i zgłosił się do Maksymiliana Jackowskiego z chęcią objęcia po nim patronatu nad kółkami wielkopolskimi. W r. 1900 jeździł więc z Jackowskim lub w jego zastępstwie na zebrania powiatowe kółek, a w następnym roku objął samodzielnie patronat. Zastał 200 kółek z 8000 członków, a po 10 latach zostawił 360 z 17.000 członków. Starał się o naukę umiejętnej uprawy roli, ekonomicznej pracy, oszczędności i rachunkowości gospodarczej. Dbał o poprawę hodowli inwentarza i podróżował do Danii, by się zapoznać z tą gałęzią gospodarstwa. Myślał nawet o przeszczepieniu duńskich uniwersytetów ludowych na grunt poznański. W związku z rozbudową liczebną kółek pomnożył też liczbę wice-patronów z 17 na 31, zorganizował biuro patronatu, które prowadził Kazimierz Brownsford. Dążył usilnie, by włościanie popierali polskie fabryki narzędzi rolniczych, unikał zatargów i spraw politycznych w kółkach, które władze często prześladowały, dopatrując się w nich – słusznie zresztą – podziemnej pracy narodowej. W pracy wytężonej stracił Ch. zdrowie i złożył patronat w listopadzie 1910 r., a zmarł 13 II 1915 w Żegocinie. Zasługą jego jest rozbudowa i utrwalenie organizacji kółek, jednego z potężnych bastionów polskości w walce z germanizacją.
Księga Pamiątkowa Związku Poznańskich Kółek Rolniczych, P. 1926, 40–2; »Praca« 1915, nr 8; »Ziemianin« 1915, nr 10; Złota Księga, VI; Księga Jubileuszowa, wydana w 50. rocznicę założenia Centralnego Towarzystwa Gospodarczego w Wielkim Księstwie Poznańskim, P. 1911, 212–8.
Witold Jakóbczyk